Niemcy. Kolejne ułatwienia dla zagranicznych fachowców
19 listopada 2023
Niemcy mają ustawę o imigracji wykwalifikowanej siły roboczej spoza UE od marca 2020 roku. Została ostatnio zreformowana, ponieważ w wielu miejscach nadal brakuje personelu. Od soboty (18.11.2023) stopniowo zaczyna wchodzić kolejna partia przepisów.
„Tworzymy nowoczesne prawo imigracyjne zgodne z duchem czasu i dlatego jesteśmy w czołówce w globalnym porównaniu” – powiedziała agencji DPA Reem Alabali-Radovan (SPD), pełnomocniczka rządu Niemiec do spraw migracji, uchodźców i integracji. Prawo to jest spóźnione, odważne reformy były zaniedbywane zbyt długo. „Teraz jest już za pięć dwunasta”, jak stwierdziła.
– Fakt, że ustawa o imigracji wykwalifikowanej siły roboczej roku 2020 nie odniosła pożądanego skutku, wynika między innymi z pandemii koronawirusa – powiedział Pau Palop-García z Niemieckiego Centrum Badań nad Integracją i Migracją (DeZIM). Ponadto, biurokratyczny wysiłek dla cudzoziemców, którzy chcą przyjechać do Niemiec jako migranci zarobkowi, jest nadal wciąż wysoki.
Co się teraz zmienia?
Nowością jest wprowadzenie tzw. karty możliwości opartej na systemie punktowym. Kryteria wyboru imigrantów chętnych do pracy obejmują umiejętności językowe, doświadczenie zawodowe, wiek i powiązania z Niemcami. Zagraniczni wykwalifikowani pracownicy mają w przyszłości dostawać przynajmniej minimalne wynagrodzenie w wysokości około 43 800 euro, zamiast dotychczasowych 58 400 euro brutto rocznie.
Osoby ubiegające się o azyl, które wjechały do kraju przed 29 marca 2023 roku i mają kwalifikacje oraz ofertę pracy będą – jeśli wycofają swój wniosek o azyl – mieć prawo ubiegać się o zezwolenie na pobyt jako pracownik wykwalifikowany. Do tej pory najpierw trzeba było opuścić kraj, a następnie ubiegać się o wizę pracowniczą z zagranicy.
Każdy, kto przyjeżdża do Niemiec jako wysoko wykwalifikowany pracownik spoza UE, będzie mógł sprowadzić nie tylko współmałżonka i dzieci, ale także rodziców i teściów. Warunkiem wstępnym łączenia rodzin jest jednak zabezpieczenie kosztów utrzymania krewnych. Rodzice nie mogą ubiegać się o świadczenia socjalne.
Jak poważna jest sytuacja na rynku pracy?
Niemieckie firmy nie są obecnie w stanie obsadzić około 1,73 miliona wakatów, według kwartalnego raportu Instytutu Rynku Pracy i Badań nad Pracą (IAB).
Tylko w październiku w Federalnej Agencji Pracy (BA) odnotowano 748 665 nieobsadzonych miejsc pracy. Według BA, średni czas na obsadzenie stanowiska wynosi obecnie 153 dni, co odzwierciedla trudności, z jakimi boryka się wiele firm w poszukiwaniu pracowników, pomimo rosnącego bezrobocia.
Co na to przedstawiciele zawodów?
Istnieje rozpaczliwe zapotrzebowanie na pracowników w sektorach opieki i handlu wykwalifikowanego. Niemieckie Stowarzyszenie Zawodów Pielęgniarskich (DBfK) uważa, że ustawa nie rozwiązuje problemu. – Z jednej strony, ponieważ niedobór wykwalifikowanej siły roboczej w zawodach pielęgniarskich jest problemem globalnym, z drugiej strony, ponieważ warunki ramowe dla opiekunów w Niemczech nie są atrakcyjne – wyjaśniła dyrektor zarządzająca DBfK Bernadette Klapper.
– Najlepsze prawo jest bezużyteczne, jeśli jest zbyt wiele biurokracji do rozwiązania i jeśli nie jest wdrażane – z kolei zaznaczył prezes Niemieckiej Konfederacji Rzemiosła (ZDH), Jörg Dittrich. W szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom brakuje konkretnego doradztwa i wsparcia w zakresie poszukiwania i rekrutacji wykwalifikowanych rzemieślników za granicą, a także umiejętności integrowania ich po przyjeździe do Niemiec.
Niemieckie Stowarzyszenie Socjalne (SoVD) ostrzegło, że imigrantom należy zapewnić niedrogie mieszkania, a także miejsca w szkołach i przedszkolach w celu łączenia rodzin. „Nie może to prowadzić do nowych walk o dystrybucję" – powiedziała przewodnicząca SoVD Michaela Engelmeier, dodając, że nie można przy tym tracić z oczu ludzi, którzy już tu są. Trzeba ich lepiej integrować ze środowiskiem pracy. Chodzi o imigrantów, którzy już są w Niemczech, osoby długotrwale bezrobotne, osoby niepełnosprawne, osoby starsze, a także kobiety.
– Ustawa o imigracji wykwalifikowanej siły roboczej jest ważnym sygnałem powitania – ogłosiła Konfederacja Niemieckich Pracodawców (BDA). Jednak to tylko jeden krok. Problem tkwi także w całkowicie przeciążonych urzędach migracyjnych. – Pracownicy, którzy mają już umowę o pracę i mogliby zacząć od jutra, czekają miesiącami na rozpoczęcie pracy – oświadczyła BDA.
Jak duże jest zainteresowanie?
Federalny Urząd ds. Migracji i Uchodźców (BAMF), który oferuje doradztwo dla osób z zagranicy zainteresowanych pracą w Niemczech, podaje, że w ubiegłym roku odbyło się 71 409 sesji doradczych dotyczących imigracji wykwalifikowanej siły roboczej; to wzrost o 13 procent w porównaniu z rokiem poprzednim.
– Niemcy są, pomimo trudnego języka, bardzo popularne wśród wykwalifikowanych pracowników z zagranicy – powiedział Sekou Keita z Instytutu Rynku Pracy i Badań nad Pracą (IAB).
Niemcy często zajmują trzecie miejsce w ankietach, tuż za Kanadą i USA. – Niemcy czerpią ogromne korzyści ze swojego wizerunku silnej gospodarki z dobrymi możliwościami kariery – zaznaczył ekspert.
(DPA/sier)