"پیشرفتی عمده در دستیابی آمریکا و ایران به توافقی جدید"

به گزارش هاآرتص تماس‌های واشنگتن و تهران برای دستیابی به توافقی بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در چند روز گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. بر اساس این گزارش که روز ۱۷ خردادماه منتشر شد، مقامات دفاعی اسرائیل می‌گویند که مذاکرات با سرعتی بیش از حد انتظار پیش می‌رود و این احتمال وجود دارد که دو طرف ظرف چند هفته به نتیجه برسند.

این توافق ظاهرا شامل امتیازی از سوی ایران برای توقف فرآیند غنی‌سازی اورانیوم به سطوح بالا است. در مقابل تهران انتظار کاهش تحریم‌های بین‌المللی تحت رهبری آمریکا را دارد که در مرحله اول شامل آزادسازی حدود ۲۰ میلیارد دلار دارایی‌های این کشور از حساب‌های بانکی مسدود شده از جمله در کره جنوبی، عراق و صندوق بین‌المللی پول می‌شود.

روزنامه جروزالم پست روز گذشته (سه‌شنبه ۱۶ خرداد) در گزارشی از "نگرانی اسرائیل از توافقی موقت بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی" خبر داد. گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، در کنفرانس سالانه جروزالم پست در نیویورک گفت که "ظاهرا توافقی موقت وجود دارد که با ایران در این روزها درباره آن بحث شده است". توافقی که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را "به حالت تعلیق در می‌آورد، اما اورانیوم غنی‌شده و پیشرفت هسته‌ای ایران را به عقب برنمی‌گرداند" و تهران در ازای آن "از امتیازات اقتصادی برخوردار می‌شود".

"توافق موقت و محدود کارساز نیست"

اسرائیل به شدت مخالف این گونه تفاهم‌ها میان ایران و ایالات متحده است و هشدار می‌دهد که چنین توافق موقت و محدودی (انجماد غنی‌سازی اورانیوم در ازای آزادسازی دارایی‌ها) برای تضمین نظارت بین‌المللی بر ایران در سطح لازم کافی نخواهد بود.

نگرانی‌های ابراز شده شامل ترس از این است که این توافق نه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به عقب بیاندازد و نه از تهدید‌های ایران بکاهد. در مقابل برخی از مقامات دفاعی می‌گویند که این توافق بهترین سناریو خواهد بود و دستیابی به چنین تفاهماتی بر ادامه پیشرفت بی بند و بار ایران به سمت سلاح‌های هسته‌ای ارجحیت دارد.

بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا: ایران با تشدید غنی‌سازی توافق را دشوار کرده است

بر اساس ارزیابی‌ سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، از لحظه‌ای که ایران فرآیند ساخت بمب هسته‌ای را آغاز ‌کند، حدود ۱۲ روز طول می‌کشد تا به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح نظامی بالا و ۹۰ درصد (مقدار کافی برای ساخت یک سلاح هسته‌ای) برسد. سازمان اطلاعات اسرائیل تخمین می‌زند که حتی پس از چنین اقدامی، که تهران هنوز آن را انجام نداده است، ایران تقریبا به دو سال دیگر نیاز دارد تا این بمب را به عنوان کلاهک هسته‌ای کامل کند و بتواند بر روی یک موشک بالستیک نصب نماید.

یکی دیگر از نگرانی‌های اسرائیل و غرب برنامه موشکی جمهوری اسلامی است. سپاه پاسداران صبح روز سه‌شنبه ۱۶ خرداد در مراسمی با حضور ابراهیم رئیسی از موشک "فتاح" رونمایی کرد و مدعی شد این موشک از نوع "هایپرسونیک" بوده و برد آن تا ۱۴۰۰ کیلومتر می‌رسد.

اسرائیل به سرعت به این خبر واکنش نشان داد. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل روز سه‌شنبه در جریان بازدید از یک قرارگاه نظامی در این کشور در واکنش به ادعای جمهوری اسلامی مبنی بر ساخت یک موشک "هایپرسونیک" گفت: «اسرائیل همیشه راه‌حلی برای مقابله خواهد داشت.»

به عنوان بخشی از روند اعتمادسازی بین ایران و آمریکا، حکومت ایران اخیرا چهار زندانی دوتابعیتی را از زندان‌های خود آزاد کرد. از جمله یک امدادگر بلژیکی که در ایران زندانی شده بود، با اسدلله اسدی، دیپلمات ایرانی مبادله شد؛ اسدی به دلیل دست داشتن در تلاش برای بمب‌گذاری در نشست مجاهدین خلق در فرانسه، در بلژیک به زندان افتاده بود.

روزنامه فایننشال تایمز هفته گذشته در گزارشی نوشت که گفت‌وگوهای ایران و آمریکا عمدتا بر امکان تبادل زندانیان متمرکز بودە و یک تبادل موفقیت‌آمیز می‌تواند "شرایط را برای هرگونه مذاکرات هسته‌ای بهبود بخشد".