آینده نامعلوم اطفال مهاجر افغان در پاکستان
۱۴۰۱ آذر ۱۴, دوشنبه
هزاران خانواده افغان که از ترس طالبان مجبور به ترک افغانستان شده اند و راه مهاجرت به پاکستان را در پیش گرفته اند، کودکان شان از آموزش و پرورش بازمانده اند.
یکی از خانواده‌های مهاجر افغان در پاکستان می‌گوید که فرزند شان صنف سوم یکی از مکتب‌های خصوصی شهر کابل بود، اما ۱۰ ماه پیش مجبور شدند افغانستان را ترک کنند. او حالا در پاکستان از حق آموزش محروم است.
او آرزو داشت بتواند در وطنش مکتب و دانشگاه را سپری کرده و داکتر دندان شود؛ اما حالا دلش برای مکتب و همصنفی‌هایش تنگ می‌شود. این کودک می‌گوید: «دوست دارم دوباره به افغانستان بروم و در صنف درسی خود حاضر شوم؛ چون صنفی‌های خود را دوست دارم. می‌خواهم بار دیگر در مکتب خود درس‌های خود را ادامه دهم.»
نسترن احمدی، خواهر کوچکش نیز صنف اول مکتب بود. او حالا بیشتر درس‌های خود را به کمک مادر و خواهر بزرگترش در خانه تمرین می‌کند. هر دو خواهر درس انگلیسی را با کمک یوتیوب و مادرشان آموزش می‌بینند.
نسترن که هنوز در آستانه یادگیری الفبای زبان مادری‌اش بود، حالا که مهاجر شده، باید روی یادگیری الفبای انگلیسی تمرکز کند: «من درس انگلیسی را از یوتیوب می‌بینم و می‌نویسیم. درس خواندن از اینترنت خوب است، اما خوش دارم در صنف درس بخوانم؛ چون در صنف دوست پیدا کرده و بهتر می‌توانم درس خود را یاد بگیرم.»
نیلاب احمدی، مادر این دو کودک در افغانستان خبرنگار بود. او خوشحال است که توانسته از افغانستان تحت حاکمیت طالبان بیرون شود.
او به این امیدواری مهاجرت کرده که دخترانش در آینده مجبور به خانه نشینی نگردند. اما حالا در اسلام آباد پایتخت پاکستان نیز از آینده نامعلوم رنج می‌برد و نگران است فرزندانش سال‌ها از درس و تعلیم محروم شوند.
خانم احمدی می‌گوید نمی‌داند که رسیدگی به پرونده پناهندگی آنان در پاکستان و رسیدن شان به کشور مقصد چقدر طول خواهد کشید: «برای اینکه دو دخترم در مکتب‌های خصوصی در پاکستان آموزش ببینند، مجبور هستم ۲۴ هزار کلدار پاکستانی در ماه پرداخت کنم. من حالا توان پرداخت این مبلغ را ندارم. از اینکه دخترانم از آموزش باز مانده اند رنج می‌برم. من برای اینکه دخترانم از تحصیل عقب نمانند، با کمک یوتیوب به آنان آموزش می‌دهم و مضامین دری را هم در خانه برای شان آموزش می‌دهم.»
کودکان مهاجران افغان اجازه دارند فقط در مکاتب خصوصی پاکستان ثبت نام کنند؛ اما این برای همه خانواده‌های آواره افغان مقدور نیست.
بسیاری از مهاجران تازه وارد به پاکستان وضعیت اقامتی شان نامشخص است و اجازه کار ندارند. پس‌انداز بسیاری از آنان رو به پایان است و در برزخی زندگی می‌کنند که نه راه رفتن دارند و جای ماندن.
برای نیلاب بسیار دشوار است به یک پرسش تکراری دخترانش پاسخ بدهد. آنها همواره از مادرشان می‌پرسند: چه وقت دوباره به وطن برمی‌گردیم و می‌توانیم همصنفی‌های خود را ببینیم؟
این بانو می‌گوید: «رنج می‌برم و نمی‌توانم قناعت شان دهم که از ترس گروه طالبان و از اینکه در تهدید بوده اند، مجبور شدیم از افغانستان بیرون شویم و فعلاً دیگر راه برگشتی وجود ندارد.»
با حاکمیت مجدد گروه طالبان در افغانستان و سقوط حکومت جمهوریت بیشتر مکتب‌های خصوصی بسته شد و این گروه حضور دختران بالاتر از صنف ششم در مکاتب را منع قرار داد.
در حالی که جامعه جهانی همواره بر بازگشایی مکتب‌های دخترانه بالاتر از صنف ششم تاکید می‌کند، اما هنوز طالبان از خود نرمشی در این زمینه نشان نداده اند.
برعکس محدودیت‌های اجتماعی روز تا روز بیشتر می‌شوند و همه روزه به شمار مهاجران افغان در پاکستان افزوده می‌شود. همواره شمار بیشتری از مردم تلاش می‌کنند افغانستان را ترک کنند.
از خبرنگاران گرفته تا فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر، معلمان، استادان دانشگاه و دانشجویان بیشتری تلاش می‌کنند افغانستان را ترک کرده و مکانی امن را به امید آینده‌ای بهتر پیدا کنند.
اما این روند آسان نیست و دشواری‌های زیادی را نیز در پی دارد. دشواری بیرون شدن از افغانستان را که پشت سر گذاشتند، تازه بی‌سرنوشتی در کشورهای همسایه در انتظارشان است.
نیلاب احمدی نیز در این چرخه گیر مانده است. او از روند رسیدگی به پرونده‌های پناهندگی افغان‌های در معرض خطر در پاکستان ناراضی است و انتظار دارد این روند حداقل برای خبرنگاران تسریع شود؛ تا شاید دخترانش بتوانند در مکتبی در یک کشور امن، دوستان جدیدی پیدا کرده و دوباره به زندگی عادی برگردند.