زنان رها شده از بازداشت طالبان از آسیب‌های روانی رنج می‌برند

بعد از تصرف قدرت توسط طالبان در آگست ۲۰۲۱، این تنها دختران و زنان بودند که به سیاست‌های محدودکننده این گروه اعتراض می‌کردند. اما طالبان با موجی از سرکوب بازداشت‌ها، که به گفته زنان معترض با شکنجه‌های بسیار شدید همراه بوده، از برگزاری اعتراض‌های خیابانی در کابل جلوگیری کردند.

زنان معترضی که تجربه بازداشتگاه طالبان را دارند، بعد از آزادی در چه وضعیتی به سر می‌برند؟ ما با سه تن از این زنان صحبت کرده ایم.

زرمینه پریانی: با ترس مداوم زندگی می‌کنم

زرمینه پریانی هرچند حدود یک سال پیش از بازداشت نزدیک به یک ماهه طالبان آزاد شد، اما می‌گوید که هنوز هم «شب‌ها در زندان هستم»، یعنی کابوس تجربه‌های بازداشتگاه طالبان را می‌بیند.

او یکی از نخستین زنان معترض بود که توسط طالبان در کابل بازداشت شدند. قضیه بازداشت او و سه خواهرش در ماه جنوری سال ۲۰۲۲ سر و صدای زیادی ایجاد کرد، زیرا آن‌ها در آن لحظه با پخش ویدیوی زنده از آمدن طالبان به خانه‌اش اطلاع دادند.

مرتبط: رینا امیری خواستار آزادی فوری ژولیا پارسی و ندا پروانی شد

او که حالا در آلمان زندگی می‌کند، می‌گوید با گذشت بیش از یک سال هنوز آرامش نیافته و از آسیب‌های جدی روانی رنج می‌برد.

زرمینه پریانی می‌گوید: «من از ترس تجاوز طالب قصد خودکشی کردم، خودم را از آپارتمان پایین انداختم. تا هنوز من سلامتی روحی و جسمی خود را دوباره نتوانستم به دست بیاورم. هر بار که خسته می‌شوم و کمرم درد می‌کند، آن شب پیش چشم من تکرار می‌شود.»

او می‌گوید که حالا از ترس و اضطراب مداوم رنج می‌برد، از شیندن صداهای بلند، خصوصاَ صداهای مشابه آنچه در زندان طالبان شنیده بود، آن تجربه‌های دردناک را در ذهن‌اش زنده می‌کند.

او توضیح می‌دهد: «هر بار که موتری ایستاد می‌شود، فکر می‌کنم کسی طرف من می‌آید. از شب‌های تاریک در بیرون وحشت دارم. از صدای موتر، از باز شدن بلند دروازه نفرت دارم. چهار ماه شده که به یک کلینیک روان درمانی می‌روم.»

مدینه دروازی: مرگ تدریجی را تجربه می‌کنم

مدینه دروازی، دیگر معترضی که تجربه ۱۸ روزه بازداشت طالبان را دارد، می‌گوید بیشتر از خودش دو فرزند دختر و پسر او که همراهش در بازداشتگاه طالبان بودند، آسیب جدی روانی دیده اند.

او که در ماه فبروری سال ۲۰۲۲ با تعدادی از زنان دیگر از یک خانه امن بازداشت شد و بعد از آزادی افغانستان را ترک کرد و حالا در ناروی زندگی می‌کند، می‌گوید: «مرگ تدریجی را تجربه می‌کنیم. این خودش وحشتناک است، ولی وحشتناک‌تر از آن این است که دو فرزند من این حالت‌های بد و غیرنرمال را با خود شان دارند.»

او در مورد وضعیت فرزندان پنج و هفت ساله اش می‌گوید: «پرخاشگری، وحشت، استرس و ضعف اعتماد به نفس موضوعاتی اند که طفل‌هایم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. برای یک مادر هیچ چیزی بدتر از این نیست که فرزندش در پیش چشمش ذره ذره آب شود. این تلخ‌ترین آثاری است که طالبان بر من به جا گذاشتند.»

مدینه دروازی می‌گوید که پس از بازداشت توسط طالبان، بیماری‌های موقتی جسمی نیز پیدا کرده و همواره به داکتر مراجعه می‌کند: «دچار بلند رفتن و پایین رفتن فشار شدم. سرگیجه‌های پی در پی، ترس و استرس، همیشه همرایم است. به داکتر روانی مراجعه نکردم، چون خودم تا حدودی بازسازی کردم.»

او بیشتر از این که به فکر خود باشد، متوجه حال دو فرزند خود است: «هر دو فرزندم دچار اختلات روحی و روانی شده اند. پسرم پرخاشگری شدید می‌کند و از زمانی که در زندان چندین بار ادرار کرد و نتوانست خود را از ترس کنترول کند، همین حالا هم درگیر همین موضوع است.»

پروانه ابراهیم‌خیل: داروی اعصاب مصرف می‌کنم

پروانه ابراهیم‌خیل نیز که در اوایل سال ۲۰۲۲ بازداشت شده بود، از وضعیت مشابه رنج می‌برد. او می‌گوید هرچند تلاش می‌کند تا خود را از هر چیزی که یادآور خاطرات تلخ آن زمان باشد دور نگهدارد، اما همواره در «ترس کشته شدن» به سر می‌برد.

ابراهیم‌خیل که حالا در آلمان زندگی می‌کند می‌گوید: «هنوز تحت تداوی و مراقبت هستم. بیشتر از دوای خواب و اعصاب استفاده می‌کنم، چون با شوکی که من در زندان دیدم و شکنجه‌ای که من در زندان شدم، کابوس‌هایش را می‌بینم و من از این [کابوس‌ها] نجات پیدا نکرده ام.»

نیاز به درمان تخصصی

وهاب اساس، روانشناس و روان درمان می‌گوید تجربه زندان ممکن است اختلالات روانی جدی بر فرد به جا بگذارد.

او می‌افزاید: «استفاده از انواع زجرهای بدنی خود باعث اختلالی به نام اختلال اضطراب پس از حادثه (PTSD) می‌شود. افراد دچار این نوع اختلال روانی همیشه از اخبار ناگوار، صداهای مشابه [با آنچه در زندان تجربه کرده اند]، مکان‌های مشابه و افراد مشابه ترس دارند و همچنین در آنها خواب نامنظم، تغییرات در اشتها و ناامیدی دیده می‌شود.»

این روانشناس می‌گوید بانوانی که بعد از تجربه بازداشت با این حالت‌ها روبرو شده اند، نیاز به درمان تخصصی یعنی مراجعه به روانش‌شناس و داکتر صحت روانی دارند. او توصیه می‌کند که علاوه بر آن، این افراد می‌توانند با روش‌هایی چون تن‌آرامی، تنفس عمیق روزانه، تفریح، کار و تخلیه هیجانی برای تسکین این اختلالات استفاده کنند.