تاثیر درگیری‌های مرزی بر وضع افغان‌ها در کشورهای همسایه
۱۴۰۱ آذر ۲۲, سه‌شنبه
در مهاجرت نیز باید هر صبح با اخبار مربوط به افغانستان روزم را آغاز کنم. این بار خبری در مورد درگیری مرزی میان افراد طالبان و مرزبانان پاکستانی در گذرگاه چمن خواندم که از دو جانب چندین کشته و زخمی به جا گذاشته بود.
شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان درگیری در گذرگاه مرزی سپین بولدک را محکوم کرده و از اداره طالبان خواستار تضمین جلوگیری از درگیری‌های مرزی شده بود.
مرتبط: نخست وزیر پاکستان خواستار تضمین طالبان برای جلوگیری از درگیری‌های مرزی شد
ساعتی بعد با همکارانم برای پیشبرد کارهای رسمی با تاکسی به سوی شهر اسلام آباد روان شدیم. راننده به محض این که فهمید ما از افغانستان هستیم، با تمسخر و طعنه گفت: «ما شما را در کشور خود پناه می دهیم، ولی نیروهای امنیتی کشور شما بر مردم ما شلیک می کنند.»
در پاسخش گفتم: «این کار را طالبان کرده اند، نه مردم افغانستان.» و او جواب داد: «طالبان نیز مربوط به شما افغان ها هستند و از کدام کشور دیگری نیامده اند.»
مرتبط: چندین کشته و زخمی در درگیری مرزی افغانستان و پاکستان
مشاجره مان در مسیر راه ادامه یافت و راننده تاکسی می خواست ما را در نیمه راه بیرون اندازد. اما بالاخره به خاطر اینکه ما مهاجر و او میزبان بود، مجبور به سکوت شدیم. این برخوردهای تحقیرآمیز با مهاجران افغان تازگی ندارد.
سه ماه پیش هم پس از بازی کریکت میان افغانستان و پاکستان و درگیری میان تماشاچیان دو تیم، مهاجران افغان با برخورد نادرست نیروهای امنیتی پاکستان مواجه شده بودند.
آن زمان پولیس پاکستان روند بازرسی خانه های افغان ها و بررسی ویزای مهاجران را آغاز کرده بود که به باور مهاجران افغان، به دلیل همین برخوردها بوده است. شماری از افغان هایی که مدت اعتبار ویزای شان تمام شده بود، به افغانستان اخراج شدند. وضع به اندازه ای وخیم شده بود که وزیر امور مهاجرین طالبان از مقامات کشورهای همسایه خواست با مهاجران افغان مدارا کنند.
نوید یک مهاجر افغان در پاکستان می‌گوید زمانی که برای ثبت ویزای خود به مرکز پولیس مراجعه کرد، یک افسر به او گفت: «ما برای شما ویزا دادیم. کمک تان می کنیم تا در پاکستان زندگی کنید و آسوده باشید، اما شما با مردم ما جنگ می کنید و حتی پرچم ما را به آتش می کشید.»
نوید می‌گوید که به این افسر به آرامی پاسخ داد: «من نه علاقمند کریکیت هستم و نه هم در جنجال با پاکستانی ها نقش داشته ام.» اما افسر پاکستانی به او گفته بود "همه شما افغان" هستید.
محمد شریف، یک مهاجر دیگر که از یک و نیم سال پیش در پاکستان زندگی می کند، می گوید به تازگی در تماسی تلفنی از داکتر دندان وقت گرفت و به خاطر اینکه به زبان اردو صحبت می کرد، با برخورد بسیار نیک مواجه شد.
مرتبط: پاکستان «اقدام به ترور» رئيس نمایندگی‌اش درکابل را محکوم کرد
اما او می‌گوید وقتی در معاینه با همسرش به دری صحبت کرد، رفتار داکتر با وی تغییر کرد. او به این باور است که برخورد کارمندان معاینه خانه از پشت خط تلفن تا زمان حضور یافتن در آنجا تفاوت بسیاری داشت. شریف می‌گوید وقتی به خاطر انتظار بسیار زیاد اعتراض کرد و یادآور شد که وقت ملاقات داشته، داکتر به او گفت: «هنوز نوبت به افغان ها نرسیده است. تو صبر کن، من مریض های عاجل تر از خودت دارم.»
البته پاکستان یکی از کشورهایی است که میزبان جمعیت بزرگی از مهاجران است. میلیون‌ها افغان از چند دهه به این سو در پاکستان زندگی می‌کنند و برخی از آن‌ها صاحب کسب و کار شده اند.
از زمانی که طالبان دوباره به قدرت رسیده اند، هرازگاهی درگیری های مرزی سنگینی میان افردشان با مرزبانان کشورهای پاکستان و ایران رخ می دهد. این امر باعث شده که افغان هایی که برای نجات جان خود و خانواده شان از ترس طالبان مجبور شده اند وطن شان را ترک کنند، در کشورهای میزبان با بدرفتاری روبرو شوند.
در کمتر از شش ماه گذشته مرزبانان پاکستانی دو بار با نیروهای طالبان در مرز اسپین بولدک/چمن درگیر شدند. در ماه نوامبر همین سال گذرگاه کلیدی اسپین بولدگ میان افغانستان و پاکستان، پس از کشته و زخمی شدن سه سرباز مرزی پاکستان، برای یک هفته بسته شد و پس از توافق میان دو طرف دوباره باز گردید.
به تاریخ یازدهم دسمبر نیز بار دیگر میان نیروهای مرزی پاکستان و افراد طالبان درگیری رخ داد و هردو جانب از سلاح های سبک و سنگین علیه یکدیگر استفاده کردند. گلوله‌های توپخانه به مناطق مسکونی دو طرف مرز اصابت کرد. در این درگیری دست کم هفت تن کشته شده و ۲۰ تن دیگر به شمول افراد ملکی زخمی شدند. این گذرگاه بار دیگر برای چندین ساعت بر روی رفت و آمد مسدود شد.
همینگونه در غرب افغانستان هم گروه طالبان چندین بار با نیروهای مرزی ایران درگیر شدند که پس از میانجگری مقامات ایرانی با وزارت خارجه اداره طالبان، درگیری پایان یافت و مرز دوباره بازگشایی شد. مهاجران در ایران نیز می‌گویند که از این درگیری های مرزی متاثر می شوند و با بدرفتاری و توهین روبرو می گردند.
برای من و دیگر مهاجران افغان این اولین بار نیست و احتمالا آخرین بار هم نخواهد بود که چنین چیزی را تجربه می کنیم. تا زمانی که تنش های مرزی ادامه داشته باشد، برخورد مردم در کشورهای میزبان هم به همین شکل دامه خواهد داشت.