1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Uvijek strada metro

Roman Gončarenko
4. april 2017

Okolnosti pod kojima je došlo do eksplozije u metrou u Sankt Peterburgu ukazuju da je po sredi napad. A Rusija ima bolno iskustvo sa napadima. Tokom poslednjih decenija, posebno teško je pogođena Moskva.

https://p.dw.com/p/2adAK
Russland Explosion Metro in Sankt Petersburg
Foto: picture-alliance/Zumapress

Uništeni vagoni, dim, ljudi obliveni krvlju. Iako pozadina napada još nije jasna, slike podsjećaju na ranije napade, na primjer, na onaj od prije sedam godina u Moskvi. Krajem marta 2010, dvije eksplozije su raznijele vagone podzemne željeznice u glavnom gradu Rusije – dvije počiniteljke su tom prilikom raznijele i sebe. Saopšteno je da su napad izvršile po nalogu islamista sa Sjevernog Kavkaza.

Moskovski metro je od sredine 90-ih godina stalno bio cilj krvavih napada. Godine 2004. je napadač-samoubica aktivirao bombu u jednom vagonu i poveo sa sobom u smrt 41-nu osobu. A u avgustu se jedna žena raznijela bombom pred ulazom u jednu stanicu metroa i tako ubila osmoro prolaznika.

U većini slučajeva, tragovi napada su vodili do islamista u Južnoj Rusiji, posebno u Čečeniji, gdje je ruska vojska dva puta ratovala protiv separatista.

Napad na kulturnu metropolu

Krajem 2013, javnost su šokirala tri napada u Volgogradu – u eksplozijama u autobusima i na željezničkoj stanici, ubijeno je ukupno 40 osoba. Prije toga je u januaru 2011. izvršen napad na moskovskom aerodromu Domodedovo – sa sličnim brojem žrtava.

Sankt Peterburg, rodni grad ruskog predsjednika Vladimira Putina, dosad je bio pošteđen. Sada više nije. Predsjednik Putin je čak bio u gradu kada je jedan vagon metroa eksplodirao.

Russland Wolgograd Explosion im Bahnhof
U samoubilačkom napadu na stanicu u Volgogradu 29. decembra 2013. godine poginulo je 14 ljudi Foto: Vladimir Pakhomov/AFP/Getty Images

Doduše, ruska kulturna metropola i drugi po veličini grad u zemlji je poslednjim velikim napadom na Rusiju bio direktno pogođen. Iznad Sinajskog poluostrva je 31. oktobra 2015. eksplodirao ruski putnički avion koji je prevozio turiste na povratku iz egipatskog Šarm el Šeika. Poginula su sva 224 putnika; odgovornost je preuzeo jedan ogranak terorističke organizacije „Islamska država" protiv koje se bori ruska vojska, između ostalog, i u Siriji.

Moskva ozbiljno shvata prijetnje

Angažovanje u Siriji je očigledno bilo motiv ubice ruskog ambasadora u Turskoj u decembru 2016. Ambasadora Andreja Karlova je na jednoj izložbi ubio jedan pripadnik turskog obezbjeđenja.

IS je Rusiji već prijetio napadima i Moskva ozbiljno shvata tu opasnost. Tajna služba FSB stalno izvještava o hapšenjima osumnjičenih ekstremista i osujećenim napadima.

Tako je u novembru 2016. u Moskvi i Sankt Petersburgu uhapšeno deset osoba osumnjičenih da su planirali napade u novogodišnjoj noći. Prije toga je ruskim vlastima uspelo da osujete jedan napad u Njižnji-Novgorodu. Tek pre nekoliko dana, krajem marta, borci IS su u Čečeniji napali jedan položaj Ruske garde, policijske jedinice osnovane 2016. Ubijena su šestorica vojnika i šestorica napadača.